کودک و پرستاری از آن
از بدو تولد تا پایان یک ماهگی را دوره نوزادی مینامند یعنی فقط یک ماه اول زندگی را نوزادی گویند و پس از آن وارد مرحله کودکی میشود.
پرستار کودک:
یک فرد متخصص،مجرب و آموزش دیده در مورد کار با کودکان است که محل کار او منزل کودک میباشد و تمام امور تربیتی،شخصی و تغذیه کودک را برعهده دارد.
پرستار کودک شامل 3 دسته میباشد:1- مادریار 2- کودک یار 3- روانشناسی کودک
مادر یار:
افرادی که خود مادر شده اند و اساسو اصول و پایه نگهداری از کودک را میدانند و بر مراحل رشد و نمو کودک آگاهی دارند که اغلب از نوزادان زیر 2سال نگهداری میکنند و امور منزل را نیز بر عهده دارند.
کودک یار:
دارای سابقه کار در مراکز نگهداری از کودکان مانند مهد کودک را دارند و مدرک ایشان کودک یاری است که به نگهداری و مراقبت ،آموزش ، بازی و سرگرمی با کودک میپردازند امور شخصی و نظافتی کودک را انجام میدهند.
روان شناس کودک:
آموزش و کار کردن با کودکان در حیطه اضطراب،بیش فعالی،خشم،استرس،مهارتهای لازمه زندگی …در منزل با راهکارهای روانشناسی کودک ،از جمله وظایف روانشناس کودک است.
دلیل استفاده از خدمات مراقبتی پرستاری در منزل برای کودکان این است که والدین احساس میکنند کودکانشان در منزل احساس امنیت بیشتری دارند و در هزینه و زمان ایشان ذخیره زیادی میشود و نگرانی بابت مراقبت و نگهداری از فرزندشان ندارند.
ویژگی های یک پرستار خوب کودک
1-باید از مراحل رشد و نیازهای طبیعی کودکان مناسب با سن آنها آگاهی داشته باشد
2- فضای شاد و دلپذیر با شرایط متفاوت برای آموزش و یادگیری فراهم کند
3- به نیازهای عاطفی کودکان بدرستی پاسخ دهد
4- برای رشد و تعالی کودکان طبق اهدافی که والدین تعیین میکنند عمل کند
5- ذاتا از بودن با کودک لذت ببرد
6- مفاهیم اصلی تربیت کودکان را بداند
7- سرحال و پر انرژی باشد
8- حامی خوبی برای کودک باشد
9- از امنیت و آسایش کودک مراقبت کند
10- صبور باشد
11- مهارت کافی و لازم برای ارتباط برقرار کردن با کودک را داشته باشد
12- قابلیت انطباق با شرایط را داشته باشد و از انعطاف کافی برخوردار باشد
13- محترم و قابل اعتماد باشد
14- روحیه پرورشی و تربیتی برای تشویق و حمایت کودک را داشته باشد
15- در برابر کودک احساس مسئولیت کند
16- قدرت تصمیم گیری داشته باشد
17- توانایی کنترل شرایط بحرانی را داشته باشد
18- با انگیزه و خلاق باشد تا ذهن کودک را درگیر وظایف خود کند
19- سابقه کیفری نداشته باشد
20- از لحاظ اخلاقی و تربیتی عالی باشد .
وظایف پرستار کودک در منزل عبارت است از:
1- مراقبت و نگهداری از کودک
2- آموزش و یادگیری و بازی و سرگرمی با کودک
3- رسیدگی به امور شخصی کودک مثل لباس و پوشک کودک
4- تامیین تغذیه مقوی و مناسب کودک
5- زمان خواب و مدت خواب کودک را بداند چون مانند تغذیه کودک اهمیت ویژه ای دارد
6- زمان تماشای تلویزیون را برای کودک محدود کند
7- تربت و تعالی کودک را فراموش نکند و …
بنابراین پرستار کودک باید از لحاظ شرایط استخدام از شخصیت مناسبی انتخاب شود زیرا همانطور که بیان شد در رشد و تعالی و تربیت کودک نقش عمده ای را بر عهده داردو باید نگرانی والدین را از لحاظ مراقبت ، انجام امور شخصی کودک و آموزش و سرگرمی با کودک و تغذیه و تامین نیازهای اولیه کودک را برطرف سازد و از همه لحاظ قابل اعتماد تایید شده باشد که مراکز پرستاری با مجوزهای رسمی و تجارب فراوان این نیاز خانودها را به خوبی میتوانند تامین کنند.
عزت نفس در کودکان
باور و اعتقادی که فرد نسبت به اهمیت و ارزش خود دارد را عزت نفس گویند (دوست داشتن خود ،ارزشمند بودن خود)
راهای افزایش عزت نفس در کودکان:
1- کنار بایستید اجازه دهید کودک خود تصمیم بگیرد
2- زیانهای تشویق بیش از اندازه کودکان بیشتر از مزایای آن است
3- اجازه دهید خطرات و اشتباهات کوچک را تجربه کند
4- انتخاب را بعهده کودک بگذارید
5- کودک در کارهای خانه کمک کند
6- کودکان را تشویق کنید تا علایقشان را با انگیزه و اشتیاق دنبال کنند
7- شکست خوردن کودکتان هیچ نگرانی ندارد
8- عشق و علاقه به کودکتان را بی قید و شرط ابراز کنید
9- اطمینان یابید که هدفهای کودکتان با توجه به توانایی او قابل دست یافتن باشد
10- هنگام موفقیت از کودک خود تعریف کنید
11- به گونه ای رفتار کنید تا کودکان احساس خاص بودن کنند
12- کودکان را به تلاش و کوشش تشویق کنید
13- رفتار با کودک ملا یم و با محبت باشد
14- به نظرات و احساسات کودک توجه کنید
15- به او احترام بگذارید
16- هرگز کودک را مورد تحقیر و تمسخر قرار ندهید
17- بیش از اندازه از کودک حمایت نکنید
18- به حرفای کودک خود گوش داده و جواب سوالاتش را بدهید
19- هرگز کودک را تنبیه و مجازات فیزیکی نکنید
20- به کودک تشویق و پاداش بدهید
21- از نصیحت بیش از حد و دستور دادن به کودک خودداری کنید و نظریات خود را به کودک هرگز تحمیل نکنید 22- به کودک مسئولیت دهید
23- نظم و انظباط را به کودک آموزش دهید
24- به سرگرمی و تفریحات کودک اهمیت دهید
25- الگوی مناسبی برای کودک خود باشید
26- مشاجره و بحث در خانه نداشته باشید که روی روحیه کودک اثر میگذارد
27- از بدگویی کودک جلوگیری کنید
28- کودک را به کمی ماجراجویی و مستقل بودن تحریک کنید
29-به فعالیت جسمی و ورزشی کودک را تشویق کنید
30- قوانین متناسب را تنظیم کنید.
مراحل حرمت و عزت نفس: خودیابی + خود دوستی+ خلق و خو
بیماری اوتیسم در کودکان
اوتیسم نوعی اختلال در رشد است که در 3 سال اولیه زندگی کودک بروز میکند با تاثیر گذاشتن روی مغزکودک مهارت ارتباط برقرار کردن با دیگران و رفتارهای اجتماعی او را مختل میکند.
تشخیص آن:
اصولا بر اساس رفتارهای کودک میباشد مثلا: پرخاشگری،سکوت،حساسیت به نور و صدا، تاخیر در یادگیری و حرف زدن،حرکات غیر طبیعی بدن و صورت، ناتوان بودن در برقراری ارتباطات اجتماعی
ناتوانایی های کودکان اوتیسم:
1-سندرم اسپرگر:در سالهای اولیه مدرسه ظاهر میشود که شامل دقت زیاد در صحبت کردن و اشتیاق به کارهای غیر طبیعی و تداخلات اجتماعی
2- سندرم رت: بیماری سیستم عصبی است در زنان وجود دارد و باعث حالت بازگشت میشود
3- ناتوانی در یادگیری: مثلا یک چیزی را به این کودکان یاد میدهیم و آنها در 10 سالگی تازه می آموزند
4- ناتوانی در پیشرفت: مثل عقب ماندگی ذهنی ،تصلب بافت ها،بیماری صرع،کم هوشی
علائم اوتیسم عبارت است از:
1-وانمود به بازی کردن و ارتباط برقرار کردن
2- تداخل در ارتباطات اجتماعی
3- حساس به نور و صدا . لمس و مزه و بو
4- اگر زندگی روزانه آنها تغییر کند اما کارهای تکراری میکنند و نمیتوانند وسایل را جای خود بگذارند
5- با کودکان دیگر بازی نمیکنند
6- اختلال در تکلم دارند
7- من نمیگویند
8- یک طرفه حرف میزنند توجه به مخاطب ندارند
از طریق تماس با این مرکز به صورت شبانه روزی از خدمات پزشکی و پرستاری بهره مند شوید.
9- واژه سازی آنها غیر طبیعی است
10- با یک وسیله ساعتها درگیرند و بازی میکنند
11- نبوغ خاصی در برخی مسایل دارند
12- محو پنکه و لباسشویی میشوند
13- در 12 ماهگی هیچی نمیگویند
14- در 12 ماهگی اشاره نمیکنند
15- در 16 ماهگی یک واژه هم نمیگویند
16- در 24 ماهگی دو واژه هم نمیگویند
مرکز سلامت724 آماده خدمات رسانی درمانی 24 ساعته به صورت شبانه روزی می باشد.
17- مهارت اجتماعی و کلامی را از دست میدهند.مشکلات ارتباطی دارند مثلا رشد زبان و قدرت تکلم در آنها آهسته است یا اصلا صورت نمیگیرد ،به اشیا در 14ماهگی توجه ندارند ،جملات را تکرار میکنند، بدون احساس حرف میزنند، بجای لغات از حرکات دست استفاده میکنند ،نمیتوانند آغاز کننده صحبتی باشند
18- تداخلات اجتماعی دارند مثلا تنهایی را ترجیح میدهند، بی دلیل لبخند میزنند ،به اطلاعات حسی و احساسی پاسخی نمیدهند ، حواس پنجگانه آنها کم است ، بازی کلامی را دوست ندارند ، ارتباط دوستانه ندارند، نسبت به درد یا زیاد یا کم عکس العمل دارند، منظور افراد را سخت میفهمند،کم حرف میزنند،خطر را احساس نمیکنند،جمله را چند بار تکرار میکنند،اشیا را لیس میزنند و سطح صاف را خراش میدهند
19- به روش خود بازی میکنند مثلا بی دقت هستند، بی حس و علاقه هستند، پر تحرک یا کم تحرک هستند، تمایل به خود یا سایرین دارند ، تکرار در حرکات بدن، رفتار نامناسب ، رفتار خاصی دارند یا دستهایشان را تکان میدهند یا دست میزنند ،همیشه یک بازی میکنند، تنها بازی میکنند، بازی را تقلید نمیکنند
انواع اوتیسم :
1- نقص هوشی یا بدون آن 2- نقص زبانی یا بدون آن 3- همراه با بیماری ژنتیبک یا پزشکی شناخته شده یا همراه با اختلال رفتاری 4- اختلال ذهنی رشدی – عصبی 5- با کاتاتونیا
درمان اوتیسم
الف: درمان دارویی مثل درمان خشم ، بد اخلاقی، مشکلات حواس ، بیش فعالی، بدون ترس بودن، حساس بودن، زود عصبی شدن
ب: تجزیه رفتار کاربردی
پ: درمان و تدریس به کودک : مثل استفاده از عکس برای صحبت با کودک و انتقال مفاهیم
ت: درمان جسمی : محبت درمانی، معالجه حسی و بینایی
روش درمانی دیگر عبارت است از :
استفاده از متخصص رشد در اطفال، روانپزشک کودک ، روان شناس کودک، رفتار درمان، کار درمان، گفتار درمان مشاوره خانواده
با توجه به مطالب ارائه شده درباره کودکان مبتلا به اوتیسم مشخص است که نیاز به استخدام یک پرستار مجرب و متخصص این رشته جهت کمک و ارائه مشاوره به والدین و کار با این کودکان لازم و ضروری است.
